صبر و استقامت همسران شهدا باید در دل تاریخ ثبت شود
نوید شاهد: «رقیه رجبی» نویسنده کتاب «هوای سرد تیرماه» در گفتوگو با خبرنگار نوید شاهد به حضورش از سال 1385 در کنگره شهدای استان قزوین اشاره کرد و گفت: از سال 1385 در کنگره شهدای استان قزوین، به صورت افتخاری، شروع به کار جمعآوری خاطرات خانواده شهدا به ویژه مادران و همسرانشان کردم و به واسطه اینکه خودم هم خانم بودم، ارتباط عاطفی خوبی با آنها گرفتم. همان سالها بخشی از مصاحبههای جمع آوری شده توسط من، به قلم دیگران در قالب کتاب چاپ شد. تا اینکه از ابتدای سال 1393 به صورت رسمی به اداره کل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان قزوین پیوستم و مسئولیت امور بانوان را بر عهده گرفتم.
معرفی کتاب «هوای سرد تیرماه»
نویسنده کتاب «هوای سرد تیرماه» با اشاره به آثارش در حوزه ایثار و شهادت درباره کتاب «هوای سرد تیرماه» توضیح داد: به واسطه شغلم، شروع کردم به شناسایی بانوانی که در روزهای هشت سال دفاع مقدس نقش آفرینی کرده بودند. از جمله، بانوان فعال در پشتیبانی و یا بانوانی که به عنوان امدادگر به بیمارستانهای مناطق جنگی اعزام شده بودند.
وی افزود: سال 1395 با کمک «رها سادات موسوی» خاطرات تعدادی از زنان امدادگر استان قزوین را در یک مجموعه 6 جلدی با عنوان «به قول پروانه» توسط نشر صریر به چاپ رساندیم. بعد از آن چند سالی را به مصاحبه با همسران شهدا و جمع آوری خاطراتشان مشغول بودم تا اینکه سال 1398 قرعه به نام همسر «شهید محمدعلی برجی» افتاده و کتاب خاطرات ایشان با نام «بدرقه باران» را نوشتم. کتاب بعدی من «هوای سرد تیرماه» خاطرات همسر شهید صفرعلی یوسفی از شهدای ارتش بود که الحمدلله اواخر سال 1401 از نشر شاهد مجوز چاپ گرفت. بعد از آن کتابی با عنوان «پلی به سوی بهشت» نوشتم که به وصایای شهدای استان قزوین در خصوص «عفاف و حجاب» میپرداخت.
هم اکنون نیز در حال تدوین خاطرات یکی دیگر از بانوان امدادگر هستم که نقش بسیار موثری در دفاع مقدس داشتهاند.
نحوه و روند نگارش کتاب «هوای سرد تیرماه»
رقیه رجبی درباره نحوه و روند نگارش کتاب «هوای سرد تیرماه» بیان کرد: همسر شهید «صفرعلی یوسفی» به واسطه رنجها و فداکاریهای بسیاری که در روزهای قبل از شهادت و بعد از شهادت همسرشان متحمل شده بودند، توسط اداره امور ایثارگران ارتش به ما معرفی شد. بعد از هماهنگیهای صورت گرفته، بنده در منزل شهید خدمت این بانوی صبور رفتم و گفتگوهای ما حدود 6 ماه ادامه پیدا کرد. به لطف خدا، سرکار خانم «مومنی» از حافظه تاریخی بسیار خوبی برخوردار بود و با زبانی بسیار شیرین و رسا خاطراتشان را مو به مو تعریف میکرد و این کار من را به عنوان یک مصاحبهگر آسان کرده بود.
وی افزود: پس از آن با توجه به مشغلههای فراوانی که داشتم، تقریبا یک سال طول کشید تا تدوین کتاب به سرانجام رسید و برای دریافت مجوز و چاپ به «نشر شاهد» سپرده شد.
حس و حال نویسنده در زمان نگارش کتاب «هوای سرد تیرماه»
نویسنده کتاب هوای سرد تیرماه درباره حال هوایش در زمان نگارش این کتاب روایت کرد: من خودم مادر دو فرزند بودم و سختیهای گذران زندگی را تا حدودی چشیده بودم. اما با شنیدن خاطرات راوی این کتاب، در فکر و خیالم، خودم را در شرایط او قرار میدادم و با خندههایش شاد میشدم و با گریههایش اشک میریختم. و در تمام مدت به این میاندیشیدم که اگر من جای او بودم، چطور با این همه سختی و تنهایی و غربت کنار میآمدم؟
وی افزود: امروز خوشحالم از اینکه روزها و ساعتهایی را با او زیر یک سقف نفس کشیدهام و زانو به زانویش نشسته و سخنانش را با گوش جان شنیدهام. امیدوارم نسل جدید ما هم این کتاب و سایر کتابهای خاطرات همسران شهدا را خوانده و آنها را الگوی خود قرار دهند.
تفاوتهای نوشتن خاطرات یک همسر شهید
رقیه رجبی درباره دیدگاه و تفاوتهای نوشتن خاطرات یک همسر شهید با نگارش خاطرات دیگر گفت: تفاوت همسر شهید با سایرین این است که از تمام دلبستگیهای عاطفی خود به همسرش گذشته و سختی زندگی و تنهایی را به جان خریده و برای دفاع از حریم وطن، همسرش را راهی دیاری میکند که احتمال بازگشت از آن، بسیار کم است. او صبوری و گذشت را به تمام معنا، برایمان تفسیر میکند و از خود الگویی زنده میسازد برای تمام زنان و دختران سرزمینش. پس باید خاطراتشان را نوشت تا این همه صبر و استقامت در دل تاریخ ثبت شود.
تمام خطرات این همسر شهید دلنشین است
وی با اشاره به اینکه تمام خاطرات خانم مومنی را دوست دارد، بیان کرد: روزهای کودکی و نوجوانی راوی در میان کوچههای روستا از شیرینترین قسمتهای کتاب است. اما برای من روزهایی جذاب بود که شهید به مرخصی میآمد و در همان مدت کوتاه و در حد وسع خودش، تمام تلاش خودش را برای آسایش همسر و فرزندانش انجام می داد تا روزهای نبودنش را جبران کند.
نویسنده کتاب هوای سرد تیرماه خاطرنشان کرد: تلخترین بخش کتاب، شبی بود که فرزند آخرشان در حال متولد شدن بود. روزها و شبهای زیادی با آن چند صفحه کلنجار رفتم تا بتوانم، رنج تولد فرزند بدون پدر را به رشته تحریر در بیاورم.
رقیه رجبی درباره علاقهاش به نوشتن کتاب درباره زندگی شهدا گفت: اگر لایق باشم و توفیق شامل حالم شود، مجدداً در این خصوص قلم خواهم زد. چون سبک زندگی شهیدان برای قشر جوان و نوجوان جامعه ما الگوساز است و نگارش خاطرات خانواده هایشان، نقش مهمی در این الگوسازی ایفا میکنند.
خبرنگار: آرزو رسولی نجار