برای توسعه ادبیات پایداری باید به فناوری‌های روز توجه کنیم
به گزارش خبرنگار نوید شاهد آیین رونمایی مجازی از کتاب‌های «ناخدای نوح» نوشته محمدعلی آقامیرزایی و «ماه دمت گرم» نوشته حسین شیردل پیش از ظهر امروز با حضور سردار سرتیپ داوود عامری، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و نویسندگان این آثار در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.
آقامیرزایی در این مراسم درباره زمینه‌های نوشتن این کتاب توضیح داد: از سال 1379 که از مطبوعات جدا شدم به شکل حرفه‌ای به نوشتن کتاب در حوزه دفاع مقدس پرداخته‌ام. سال‌ها بود که درباره مهندسی جنگ شنیده بودم؛ عملیاتی که رزمندگان در آن شرکت می‌کنند اما هر عملیاتی یک بستر می‌خواهد که رزمنده بتواند در آن شرکت کند. حاج اسماعیل زادصالح، معاون قرارگاه سازندگی «نوح(ع)» و فرمانده تیپ 46 سپاه الهادی بود. وی تیپی تشکیل داد که بتواند از خود و یارانش محافظت کند.
وی با بیان اینکه در «ناخدای نوح» به خاطرات شفاهی پرداخته شده است، افزود: پیش از نوشتن کتاب مصاحبه‌هایی انجام شده بود که شامل مصاحبه‌ها از تولد تا روزهای انقلاب می‌شد. با هماهنگی‌هایی که صورت دادم، این گفت‌وگو‌ها را ادامه دادم و بر اساس اسنادی که در اختیار داشته‌ام تنظیم کردم. در این کتاب توالی زمان را رعایت کردیم و هر قصه مقطع کاملی را روایت می‌کند. فصل‌ها بر اساس اتفاقاتی که افتاده مثل خاموش کردن چاه نوروز روایت شده است.
این نویسنده حوزه دفاع مقدس درباره دلیل نام‌گذاری کتاب به این نام، اظهار کرد: به این دلیل نام کتاب را «ناخدای نوح» گذاشتم که راوی خاطرات در قرارگاه نوح کار دریایی انجام می‌داد. «ناخدای نوح» قسمت‌های مهندسی است که کمتر مورد توجه نویسندگان حوزه دفاع مقدس بوده است.
یک آسیب در خاطره نویسی
حسین شیردل نیز درباره اثر خود توضیح داد: یکی از آسیب‌هایی که در خاطره‌نویسی داریم این است که بسیاری تک‌خاطره‌گو شده‌اند و تک‌خاطره‌گویی‌ها عموما باید در یک جاهایی درست معرفی شوند. در این سال‌ها که ما در حوزه هنری کار می‌کردیم، سعی داشتیم این تک‌خاطره‌گویی‌ها را در کتابی عنوان کنیم. «ماه دمت گرم» بچه‌های 11 سالهای هستند که دلشان می‌خواهد خلبان شوند. زیرا فضای رسانه‌ای و اجتماعی جنگ این تأثیر را بر آنها گذاشته بود که به جای اینکه علاقه‌مند باشند دکتر یا مهندس بشوند خلبانی را برای شغل آینده خود انتخاب کردند.
وی درباره شیوه روایت این رمان اظهار کرد: این کتاب پسر بچه 11 سالهای را نشان می‌دهد. او روی طاقچه نشسته و شروع داستان از همین‌جا آغاز می‌شود. این کتاب فضای شوخ و طنز‌آلودی دارد و با دو درام عاشقانه و با یک پایان‌بندی داستان خوب را به سرانجامی خوب می‌رساند. این سرانجام خوب صرفا کشته‌شدن و شهید‌شدن نیست. تا جایی که توانستیم لطافت جنگ را در این کتاب نشان داده‌ایم. شاید به این دلیل بوده که همواره درگیر مقاومت بوده‌ایم.
سپس نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب با اشاره به اینکه در آستانه سوم خرداد روز آزادسازی خرمشهر هستیم، گفت: موضوع ایثارگری رزمندگان در این دوران تبدیل به یک فرهنگ شد و ما امروز می‌توانیم نمودهای آن را در وجوه مختلف ایران ببینیم. ایثارگری تنها مختص به روزهای دفاع‌مقدس نبوده بلکه در روزهای بحران کرونا مردم فرهنگ ایثارگری را دوباره احیا کردند. اگر زنان در آن روزگار برای رزمندگان نان می‌پختند امروز شروع به دوختن ماسک کردند و برخی از کارخانه‌ها خط‌های تولیدشان را تغییر مسیر دادند و مواد شوینده تولید کردند.
وی بابیان این که انتشار آثار متعدد در حوزه دفاع مقدس جای قدردانی دارد، گفت: کتاب‌های حوزه دفاع مقدس بر پایه اسناد تاریخی نوشته شود زیرا در آینده برای نسل‌های جدید می‌تواند پرسش‌هایی بدون پاسخ را مطرح کند. بنابراین باید قرائت‌های مختلفی که از اسناد تاریخی صورت گیرد را یکسان‌سازی کرد.
حسینی‌پور تاکید کرد« باید داستانهای جنگ ایران و عراق به تصویر کشیده شود و بتوانیم از این کتاب‌ها اقتباس کنیم. ارتباط بین نویسندگان و کارگردانان باید بیشتر شود تا بتوانند با محوریت همین کتاب‌ها اقتباس‌هایی را به تصویر بکشند. ما در خانه کتاب همواره آمادگی این را داریم که این خط ارتباطی را برقرار کنیم.
مدیرعامل خانه کتاب افزود: جلسه‌های نقد آثار حوزه دفاع مقدس می‌تواند این آثار را صیقل دهد و نویسندگان برای آثار بعدی با اطمینان بیشتری کتاب منتشر کنند.
نمی توانیم به سادگی از سوم خرداد عبور کنیم
سردار عامری نیز در این نشست تصریح کرد: ما نمی‌توانیم به سادگی از سوم خرداد عبور کنیم زیرا مقطع تاریخی بسیار مهمی است. ما به برپایی نشست‌های فرهنگی و ادبیات دفاع مقدس نیاز داریم.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس افزود: رمان «ماه دمت گرم» رمانی بسیار گرم و پسندیده است و کتاب «ناخدای نوح» نگاهی نو به جنگ دارد. ادبیات پایداری بستر اندیشه‌ای بزرگ برای فرهنگ ایران است و ما برای انتقال ارزش‌ها نیاز به ادبیات داریم و ادبیات پایداری توانسته این ضعف را جبران و این فرهتگ را آرام آرام به نسل بعدی منتقل کند.
وی با بیان اینکه نگاه ما به جنگ در سالهای اولیه توجه ویژه‌ای به صحنه نبرد داشت، افزود: مقام معظم رهبری بر این باورند که همه جنگ در صحنه‌های جنگ نبوده است. نحوه شکل‌دهی دفاع مقدس و جنگ بسیار مهم است زیرا متعلق به همه مردم ایران است. ما باید به جنگ نگاه جدیدی داشته باشیم. جنگ با فاتحان و رزمندگان دیده شده و ما باید از نگاه دیگران هم به جنگ نگاه کنیم.
سردار عامری گفت: ما نمی‌توانیم به چاپ کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس بسنده کنیم. انتشار کتاب زمانی به هدفش می‌رسد که مخاطبان آن را بخوانند و برایشان تأثیرگذار باشد. ما به عینیت‌بخشی و تنوع‌‌بخشی به آثار جنگ نیاز داریم.
وی ادامه داد: در سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس 1200 عنوان کتاب را در فرایند انتشار داشتیم که با سخت‌گیری‌ها نزدیک به 650 اثر منتشر شد. کوشیده‌ایم که به ادبیات دفاع‌مقدس نگاه ویژه‌ای داشته باشیم. در سال 19 اثر علمی و پژوهشی منتشر کردیم. 66 اثر ملی و بین‌المللی ظرفیت ترجمه دارد و این به آن معناست که این کتاب‌ها قادر هستند ادبیات دفاع مقدس را به بیرون از ایران منتقل کنند و آن را بیشتر توسعه دهند. توجه به ادبیات کودک و نوجوان در حوزه دفاع‌مقدس نیز بسیار مهم است و توانستیم 80 اثر منتشر کنیم. همچنین توجه به کتاب‌های صوتی را نیز در دست اقدام داریم که جلوه‌هایی از ادبیات پایداری را در حوزه صوتی ارایه دهیم.
به گفته وی، برای توسعه ادبیات پایداری باید به فناوری‌های روز توجه کنیم. کتاب‌های دیجیتال نیز باید با نگاهی نو منتشر شود و از فناوری‌های نوین برای پیشرفت حوزه ادبیات بهره بگیریم. در 8 گونه ادبی این آثار توانستند تنوع پیدا کنند تا بتوانیم به سلیقه‌های مختلف پاسخ دهیم و اتفاق بزرگی را برای ادبیات دفاع‌مقدس رقم بزنیم.
در پایان این مراسم کتاب‌های «ناخدا نوح» نوشته محمدعلی آقامیرزایی و «ماه دمت گرم» نوشته حسین شیردل رونمایی شدند.
