ظرفیت‌های بی بدیل فرهنگی استان ایلام مسکوت مانده است/ چهار راهکار کلیدی معاونت فرهنگی بنیاد شهید ایلام

کریم دارایی، در گفتگو با خبرنگار نوید شاهد با بیان اینکه استان ایلام یکی از کانون‌های فرهنگ ایثار و شهادت است، اظهار داشت: این استان 430 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد که در دوران دفاع مقدس بیشترین درگیری را با کشور متخاصم داشت. جبهه‌ این استان، جبهه میانی بود و بیشترین عملیات‌ها در این منطقه انجام شده است به طوری‌که در منطقه مهران، شش هزار شهید گرانقدر داشتیم.

معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام، افزود: این استان، از نظر ایثارگری به نسبت جمعیت، دارای رتبه اول کشور است و حدود 11 درصد کل جمعیت استان را ایثارگران تشکیل می‌دهند. در استان ایلام، سه هزار شهید، 11 هزار جانباز، 332 آزاده، از جمعیت کل پانصد هزار نفری داریم و مجموع جمعیت ایثارگر در کل استان ایلام 60 هزار نفر برآورد شده است. بنابراین ایلام، ظرفیت بسیار خوبی برای ترویج فرهنگ «ایثار و شهادت» دارد که اگر مورد توجه قرار گیرد قطعا در روند فرهنگی کشور می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. از طرفی، استان ایلام، سالانه پذیرای صدها هزار نفر از زائران عتبات عالیات است که از محورهای مختلف وارد شهر می‌شوند. در این راستا، نیاز شدیدی احساس می‌شود که بنیاد شهید کار تبلیغاتی فرهنگی گسترده‌ای را در ایلام انجام دهد.

وی ادامه داد: هدف ما این است که در استان ایلام حداکثر مشارکت را از دستگاه‌های مختلف اجرایی استان و از بودجه ایثارگران بگیریم تا فعالیت‌هایی متناسب با ترویج فرهنگ ایثار و شهادت انجام دهیم. به همین منظور، شورای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت استان، با ریاست استاندار و دبیری بنیاد شهید جلساتی را برگزار می‌کند تا با همکاری همه دستگاه‌ها، فضای این استان را هرچه بیشتر آکنده از عطر شهیدان کنیم.

دارایی با اشاره به اینکه در دوران جنگ، استان‌های مرزی بیشترین خسارت را دیدند، گفت: استانهایی که کانون فرهنگ ایثار و شهادت هستند، باید به طور خاصی مورد توجه قرار بگیرند و به آنها اعتبارات ویژه پرداخت شود تا کارهای فاخرتری صورت بگیرد. ازجمله کارهای موثری که پیشنهاد آنها داده شده از این قرار است:

برجسته‌سازی «عملیات فتح میمک» و نقش عشایر در شکست دشمن در ابعاد ملی:

در اوایل دوران دفاع مقدس نوزدهم دیماه سال 1359، اولین عملیاتی که دشمن را شکست داد، به همت نیروهای عشایر بود و در نبرد جاویدان "میمک" اتفاق افتاد. دشمن با دلاوری‌های عشایر ایلام متوقف شده و از این منطقه بیرون رانده شد. عشایر و نیروهای مردمی با سلاح‌های شخصی خود در دوره‌ای که سپاه شکل منسجمی نداشت و ارتش مجهزی نداشتیم، همه مردم ازجمله عشایر، بصورت خودجوش پای کار آمدند و اجازه ندادند دشمن پا به خاک ایلام بگذارد. در این عملیات‌، 90 نفر از مردم عشایر شهید شدند. هرساله یک یادواره استانی شهدای عشایر کشور، در منطقه میمک برگزار می‌شود اما ظرفیت ملی شدن این یادواره‌ وجود دارد.

برگزاری یادمان حادثه بمباران زمین فوتبال «چوار»

23 بهمن 1365 روزی تلخ در تاریخ دفاع مقدس در استان ایلام و ورزش کشور است زیرا در این روز هواپیماهای نظامی عراق افراد بی‌گناه را درحالی‌که مشغول بازی فوتبال بودند با موشک نشانه گرفتند و 15 ورزشکار در این حادثه شهید شدند این در حالی است که نامی از این حادثه در تقویم ثبت‌نشده است.

29 سال پیش، زمین فوتبال «چوار» در استان ایلام در حین برگزاری یک مسابقه فوتبال بمباران شد، درحالی‌که هنوز 35 دقیقه از زمان بازی باقی‌مانده بود و همه متمرکز روی یکی از دروازه‌ها منتظر زدن ضربه کرنر بودند، زمین فوتبال چوار زیر آتش جنگنده‌های بعثی، آسمانی شد و 15 شهید و شش جانباز، سند مظلومیت مردم بی‌دفاع ایلام را امضا کرد.

شهادت 10 فوتبالیست، سه کودک، یک داور، یک تماشاگر حاصل هجوم ناجوانمردانه دژخیمان صدام بود و اتفاقی تلخ در تاریخ ورزشی کشورمان رقم خورد.

این اتفاق دردناک بسیار کم مورد توجه قرار گرفت البته فیفا کمی به آن پرداخت اما کار فرهنگی که در شان این رخداد تلخ جنگی بوده، اتفاق نیافتاده است. این هم یکی دیگر از ظرفیت منحصربه فردی است که می‌تواند مورد بهره‌برداری قرار گیرد و حقانیت و صلح‌طلبی کشور ما را در جنگ به اثبات برساند.

نشان دادن چهره مردم مظلوم ایلام

نکته‌ای که در مورد مردم مظلوم ایلام مورد غفلت واقع شده این است که مردم استان ایلام، در دوران جنگ تحمیلی از منطقه خود مهاجرت نکردند. علیرغم اینکه دشمن همه مناطق را بمباران می‌کرد و بسیاری از نقاط را اشغال کرده بود اما مردم وقتی از شهر بیرون می‌رفتند به داخل دره‌ها و در دل کوه پناه می‌بردند و سربار هیچ منطقه‌ای از کشور نشدند. مردها در خط مقدم می‌جنگیدند و زن و بچه‌ها هم با ایستادگی در خانه‌های خود مقاومت می‌کردند.

شرایط جوی سرد منطقه، سختی دوران جنگ را برای مردم دوچندان می‌کرد. وقتی مردم به دره‌ها پناه می بردند، از طوفان و سیل درامان نبودند و بسیاری از کودکان توسط سیل ناپدید شدند. مردم استان ایلام، آسیب‌های فراوانی دیدند، به‌طوریکه ادارات و مراکز استان در زمان جنگ در حاشیه شهرها زیر درختان و درون دره‌ها و کوه‌ها خدمات می‌دادند. مردم پذیرفته بودند که باید در برابر دشمن ایستادگی کنند و منطقه مرزی را خالی نکنند و با جان و دل، هشت سال مقاومت کردند.

سختی‌های مردم ایلام در دوره جنگ، بویژه کشته شدن یکسری از زنان و کودکان، در اثر سیل و طوفان به‌خوبی نشان داده نشده است.

استفاده بیشتر از ظرفیت استان ایلام در ماه محرم

متاسفانه بنیاد شهید به عنوان یکی از متولیان ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، هنوز عضو رسمی ستاد برگزاری اربعین نیست. در ستاد اربعین بیشتر موضوعات خدمات معیشتی مردم مطرح شده و موضوع فرهنگی و تبلیغاتی کمتر لحاظ شده است. درحالی‌که بنیاد شهید باید مسئول کمیته تبلیغات یا فرهنگی در ستاد اربعین باشد تا بتواند از ظرفیت‌ها در ایام ماه محرم استفاده کند و فرهنگ ایثار و شهادت را ترویج کند. با این حال بنیاد شهید استان ایلام خود را موظف می‌داند، هرساله در ایام ماه محرم بویژه پیاده‌روی اربعین، موکب‌هایی را با مشارکت ایثارگران به صورت خودجوش راه اندازی کند و با معرفی شهدا، نصب تابلوهایی با عناوین مربوطه، تبلیغ فرهنگ ایثار و شهادت کند.

مصاحبه از فرزانه همتی/